Miroslav Krleža

Miroslav Krleža je poznati književnik i verovatno najveći hrvatski pisac 20. veka. Radi se o književniku čije umetničko delovanje pokriva centralne književnoumetničke žanrove u kojima se može primetiti uticaj dramatike Ibsena i Strindberga te Ničea, barem što se tiče ranije faze delovanja.

Miroslav Krleža rodio se u Zagrebu 7. jula 1893. godine u građanskoj porodici nižeg srednjeg-socijalnog statusa. Svoje školovanje odradio je u vojnoj kadetskoj školi u Pečuju i to u vreme neposredno pre I svetskog rata u vreme Balkanskih ratova, kada odlazi u Srbiju. Godine 1913. prekida vojne studije te preko Pariza i Soluna dolazi u Srbiju sa namerom da postane dobrovoljac u srpskoj vojsci.

Nažalost njegova odluka da se pridruži srpskoj vojsci nije dobro prošla jer su ga osumnjičili za špijuna zbog čega je bio proteran preko srpske granice. Nakon tog uzaludnog pokušaja vraća se u Austro-Ugarsku gde biva uhapšen na osnovu poternica Ludovikuma.

Međutim brzo je pušten i mobilizovan 1915. i poslat na ratište u istočnu Evropu gde doživljava Brusilovljevu ofanzivu nakon čega vreme provodi uglavnom po bolnicama i banjama zbog slabog zdravstvenog stanja nakon čega se okreće književnosti.

Pored vojnog života bio je poprilino aktivan u politici, pogotovo nakon stvaranja Kraljevine SHS, kad je bio fasciniran Lenjinom i sovjetskom revolucijom i kada je bio angažovan u komunističkom pokretu novonastale države. To je period kad se uveliko razvija njegova spisateljska delatnost i kad je zapravo pisao srpskom ekavicom.

Krajem dvadesetih godina prošlog veka, postao je dominantna osoba u književnom životu bivše Jugoslavije.

Uskoro u klimi slabašne liberalizacije pokreće Jugoslovenski leksikografski zavod, a 1967. potpisuje "Deklaraciju o nazivu i položaju hrvatskog književnog jezika", što je dovelo do ostavke u Centralnom komitetu SKH nakon jugokomunističke hajke na "nacionalizam". U to vreme je simpatisao zahteve proletera, ali se povukao kad je bilo očito da će Tito ugušiti sam ustanak.

Do kraja života radio je u Leksikografskom zavodu. Umro je 29. decembra 1981. u Zagrebu. Među njegovima delima možemo spomenuti Povratak Filipa Latinovića, Na rubu pameti i Zastave.